مجمع همکاری عرب و روسیه در نشست مراکش خواستار حل مناقشه جزایر سه‌گانه از راه مذاکره یا ارجاع به دیوان بین‌المللی شد.
به گزارش پایگاه خبری لسان، وزارت خارجه ایران در واکنش به این بیانیه اعلام کرد، ایران موضوع جزایر سه انه را غیرقابل مذاکره می‌داند. این همراهی روسیه در انتشار بیانیه کشور‌های عربی علیه تمامیت ارضی ایران برای دومین بار تکرار می‌شود و بیانگر عدم تمایل مسکو به درنظرگرفتن منافع و روابط دوطرفه با جمهوری اسلامی ایران است. بار نخست روسیه در همراهی با شورای همکاری خلیج‌فارس چنین بیانیه مشترکی را صادر کرد. در واقع بی‌اعتنایی روسیه می‌تواند در درجه اول بیانگر عدم اهمیت روابط با ایران و از سوی دیگر اجبار و ناگزیری جمهوری اسلامی ایران به ادامه این روابط باشد.
در واقع ایران در شرایطی که در تحریم‌های بین‌المللی ناشی از تحریم آمریکا قرار دارد انتخاب‌های زیادی در عرصه‌های بین‌المللی ندارد و روسیه نیز هرچند در موقعیت مشابهی قرار دارد، اما برخلاف ایران حتی کشور‌های عربی که از روابط نزدیکی با آمریکا و اروپا برخوردارند، برای گسترش روابط با روسیه و عدم تبعیت از تحریم‌های بین‌المللی ابراز تمایل می‌کنند و این گزینه‌ای است که مسکو به هر قیمت مایل به کسب آن است. این ایران است که بایستی با اصلاح روابط خود با نظام بین‌الملل بتواند خود را از شرایط انزوا و اتکای صرف به شرق خارج کند و بتواند در ارتباط با همه قدرت‌های جهانی از منافع ملی و حاکمیت و تمامیت ارضی خود دفاع کند.
آمریکا و متحدانش موفق شده‌اند با اعمال تحریم‌های اقتصادی سهم ایران از بازار فروش نفت را به میزان قابل‌توجهی کاهش و در واقع ایران را از بازار‌های جهانی نفت حذف کنند و دسترسی ایران به منابع ارزی‌اش را نیز محدود کند. گام دیگر این محاصره اقتصادی نیز با حذف ایران از کریدور‌های تجاری و انتقال انرژی صورت گرفته است. در گام بعدی به نظر می‌رسد کاهش مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران در دستور کار نظام جهانی قرار گرفته است و تلاش برای حذف مرز ایران با ارمنستان در قفقاز و تجدید و تشدید مناقشه بر سر جزایر سه‌گانه ایرانی گام‌های عملی این استراتژی است.
در بیانیه پایانی ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، با استناد به بیانیه مشترک کشور‌های شورای همکاری خلیج‌فارس و روسیه در ژوئیه ۲۰۲۳ از ارائه راه‌حل و ابتکارات صلح‌آمیز به منظور حل مناقشه از طریق مذاکرات دوجانبه حمایت شده است. این بیانیه علاوه بر پیشنهاد مذاکرات دوجانبه در این خصوص، خواستار ارجاع به دیوان بین‌المللی دادگستری و براساس قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد شده است.
در نخستین واکنش به بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش در خصوص مسئله جزایر سه‌گانه، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه ایران «موضوع تمامیت ارضی و حاکمیتی خود بر جزایر سه‌گانه را قابل مذاکره و گفتگو نمی‌داند» مفاد این بیانیه درباره جزایر سه‌گانه را محکوم کرد و آن را «بی‌اساس و مردود» دانست. کنعانی با بیان اینکه جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، «تعلق ابدی به ایران» دارند این جزایر را «جزء جدایی‌ناپذیر سرزمینی جمهوری اسلامی» توصیف کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر سیاست تقویت روابط با همسایگان و لزوم احترام به اصل حسن همجواری اعلام کرد: «جمهوری اسلامی ایران از کلیه همسایگان شمالی و جنوبی خود می‌خواهد با مدنظر قرار دادن ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه موجود در سطوح دوجانبه و منطقه‌ای، در راستای تقویت مناسبات گام برداشته و از طرح و تکرار برخی ادعا‌های مردود اجتناب کنند.»
یوسف مولایی، وکیل دادگستری و استاد حقوق بین‌الملل درباره بیانیه مشترک روسیه و کشور‌های عربی گفت: «اولاً روسیه که مدعی دوستی با کشور ایران است نباید به این مسئله به‌گونه‌ای وارد شود که به ضرر ایران باشد؛ چون که ایران بر این جزایر حاکمیت دارد و حاکمیت هم نه قابل واگذاری و نه قابل مذاکره و نه قابل رفتن به دادگاه است.
هدف اماراتی‌ها این است که نهایتاً شورای امنیت ذیل فصل ۶ یک قطعنامه صادر کند و از این طریق از دو کشور بخواهد که برای حل‌وفصل اختلافات به دیوان بین‌المللی دادگستری مراجعه کنند. چون براساس فصل ششم منشور ملل متحد، شورای امنیت می‌تواند در مورد مسائلی که صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر می‌اندازد بیانیه صادر و از طرفین اختلاف بخواهد که اختلافات‌شان را از طریق مذاکره و میانجی‌گری و نهایتاً مراجعه به دیوان بین‌المللی حل و فصل کنند.
اگر امارات موفق شود چنین بیانیه‌ای را به دست بیاورد یعنی شورای امنیت را در چارچوب فصل ششم درگیر کند برای ایران کار مشکل می‌شود.» این وکیل دادگستری علت گستاخی امارات در طرح و پیگیری این ادعا را تصور اختلاف و نارضایتی در داخل کشور دانست و گفت: «ایران برای مقابله با این ادعا‌های واهی باید در سیاست‌های داخلی تجدیدنظر کند و در مسیر جلب رضایتمندی مردم تلاش بیشتری کند.